«ԵԹԷ
ՈՒՐՈՒՔ ԳՈՐԾՆ ԶՈՐ ՇԻՆԵԱՑ՝ ԿԱՑՑԷ, ՎԱՐՁՍ ԱՌՑԷ»
ՂԱՐԻԲՋԱՆՅԱՆՈՒՄ
ՕԾՎԵՑ ՍՈՒՐԲ ՀՈԳԻ ԵԿԵՂԵՑԻՆ
«Ի տեառնէ եղեւ այս, եւ է սքանչելի առաջի աչաց մերոց:
Այսօր է, զոր արար Տէր, եկայք ցնծասցուք եւ ուրախ եղիցուք ի սմա»:
ՍՂ. 117. 23:24
եռեւս
2008 թվականի մայիս ամսին ղարիբջանյանցիներն ի մի եկան եւ ցնծագին
ողջունեցին հողօրհնության ձեռնարկը, որին պետք է հաջորդեին սեփական
աղոթատան հիմնարկեքն ու շինարարությունը: Վերջիններս քաջածանոթ էին
Սամվելին եւ Տոնոյանների գերդաստանին ընդհանրապես, նրանց նախանձախնդիր
ու հայրենանվեր ոգուն: Այսօր արդեն նրանց շնորհիվ, հուրախություն ղարիբջանյանցիների,
օծվելու էր Ս. Հոգի եկեղեցին:
Օգոստոսի
31-ին՝ շաբաթ օրը, Շիրակի թեմի Առաջնորդ Տ. Միքայել եպս. Աջապահյանը,
հոգեւորականաց դասի ուղեկցությամբ, մեկնեց Ախուրյանի տարածաշրջանի
Ղարիբջանյան գյուղ՝ կատարելու նորակառույց Ս. Հոգի եկեղեցու օծման
հանդիսավոր արարողակարգը:
ԳՅՈՒՂԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆԻՑ
Մինչեւ 1935 թ. գյուղն անվանվել է Ալեքսանդրովկա, իսկ ժողովուրդը կոչել
է Ռսի Ղարաքիլիսա: Ապա, ի պատիվ Անդրկովկասում հեղափոխական շարժման
ակտիվ մասնակից Բագրատ Ղարիբջանյանի, վերանվանվել է Ղարիբջանյան:
Ըստ տեղաբնակների պատմածի՝ գյուղը հիմնադրվել է 1872-75 թթ.: Տարածքը
նախ պատկանել է Ազատան (Խլի Ղարաքիլիսա) գյուղին, որի բնակչության
մեկ երրորդը հայ կաթոլիկներ էին, իսկ երկու երրորդը Առաքելական Եկեղեցու
հետեւորդներ: 1877 թ. Ալեքսանդրապոլ է ժամանում Ալեքսանդր Բ ցարի եղբայրը՝
Կովկասյան ռազմաճակատի հրամանատար Միխայել Նիկոլաեւիչը: Ընդունելով
Ալեքսանդրովկա գյուղի պատվիրակությանը՝ Միխայելը խոստանում է, ապա
նաեւ կառուցում ուղղափառ դավանության եկեղեցի, որը գործում էր մինչեւ
1926 թ. Լենինականի հայտնի երկրաշարժը: Այնուհետեւ խոնարհված եկեղեցու
քարերը գյուղացիներն օգտագործում են ավերված տները կառուցելու, այլ
ոչ թե եկեղեցին վերականգնելու համար:
1920 թ. Թիֆլիսում տպագրված «Ցուցակ Հայ կաթողիեաց, կղերականաց եւ
եկեղեցեաց ի Ռուսիա եւ ի Կովկաս» տոնացույցի մեջ (խմբագրությամբ Տ.
Դիոնիսիաս վրդ. Կալատուզեանի) նշվում է. «Ալէքսանդրովկա ժողովրդապետութիւն,
որ 1920-ին տակաւին ծխական եկեղեցի չուներ, սակայն հոգ հոգւոցը կը
հոգար Տէր Պետրոս Նուրիջանեան»:
ՍՈՒՐԲ ՀՈԳԻ ԵԿԵՂԵՑԻՆ
Ճիշտ հինգ տարի անց արդեն հավատավոր ղարիբջանյանցիներին է ներկայանում
ամբողջական կառույցը, որ արգասիքն է վաղամեռիկ մեկենաս Սամվել Տոնոյանի
ֆինանսական աջակցության:
Աղոթատունը
խաչաձեւ կենտրոնագմբեթ կառույց է՝ մեկ մուտքով, որի վերեւում առկա
է հետեւյալ արձանագրությունը. «Ի հայրապետութեան Տ.Տ. Գարեգին Բ Կաթողիկոսի
Ամենայն Հայոց եւ յառաջնորդութեան Տեր Միքայել եպս. Աջապահեանի կառուցաք
եկեղեցիս յանուն կենդանարար Հոգւոյն Սրբոյ արդեամբք եւ ծախիւք տիար
Սամուել Տոնոյեանի եւ ի յիշատակ տիկնոջն իւրոյ Սաթենկան ի թուին հայոց
ՌՆԾԷ եւ յամի Տեառն 2008»: Հյուսիսային խաչթեւի արեւելյան պատի մեջ
ներսից փորված է մի փոքր խորշ՝ խորանի ձեւով, իսկ նույն խաչթեւի հյուսիսային
կողմում մկրտության ավազանն է: Չորս սյուն ունեցող Ս. Հոգու գմբեթի
թմբուկը գլանաձեւ է՝ ծածկված սրածայր վեղարով, վրան՝ խաչ:
Ի դեպ՝ 2008 թ. նոյեմբերին, ձեռամբ Միքայել Սրբազանի, օծվել է խաչը:
Արեւելյան կողմում կիսակլոր աբսիդն է՝ ցածր բեմով: Արեւելյան ճակատի
վրա կա եռանկյունաձեւ խոր խորշ, որի կամարակապ գագաթը զարդարված է
ճառագայթաձեւ քանդակով: Յուրաքանչյուր խաչթեւի ճակատային մասում բացվում
են մեկական նեղ, երկարավուն լուսամուտներ:
ՕԾՈՒՄ ՍՐԲԱԼՈՒՅՍ ՄՅՈՒՌՈՆՈՎ
Մեծաթիվ հավատացյալներ էին եկել՝ ներկա գտնվելու աղոթատան օծման հանդիսավոր
արարողակարգին: Հենց մուտքի մոտ Սրբազան Հայրը, ինչպես նաեւ հոգեւորականաց
դասը ծնրադիր Տիրոջից հայցեցին. «Բաց մեզ Տէր, զդուռն ողորմութեան
»:
Ապա Տիրոջ ողորմածությամբ բացված դռնից ներս մտան բոլոր ներկաները:
Սկսվեց եկեղեցու լվացումը նախ ջրով, ապա գինով՝ համաձայն «Մաշտոց»
ծիսարանի: Սրբազան Հորն օգնում էին Ազատանի հոգեւոր հովիվ Տ. Հովհաննես
քհն. Ալեքսանդրյանը եւ Երուսաղեմի միաբանության անդամ Տ. Հայր Շնորհք
աբղ. Ալոյանը: Ծիսակատար Առաջնորդ Սրբազանի ձեռամբ սրբալույս Մյուռոնով
օծվեցին չորս Ավետարանիչների անունները կրող սյուները, մկրտության
ավազանը, սեղանը եւ խորանը:
Այնուհետեւ Սրբազան Հայրն իր երախտիքի եւ օրհնանքի խոսքը հղեց ներկա
հյուրերին ու բարեպաշտ ղարիբջանյանցիներին՝ ի մասնավորի ասելով. «Եկեղեցու
օծման արարողությունն սկսեցինք դռնից. նախ դռնբացեքի արարողություն
կատարեցինք, աղոթեցինք, որպեսզի եկեղեցվո դռները բացվեն եւ այլեւս
երբեք ոչ մի ուժ այն չհամարձակվի փակել: Որից հետո մտանք եկեղեցի,
օրհնության կարգ արեցինք, որով այն դարձավ գործող, ուր Ս. Պատարագ
կմատուցվի, մկրտության, պսակի արարողություն կլինի: Այս եկեղեցին չկառուցվեց
միայն նրա համար, որ այստեղ մոմ վառեն, այլ որ այստեղ մկրտվեն, ամուսնանան,
Սուրբ Պատարագի ընթացքում Սուրբ Հաղորդություն ստանան: Բոլորս ուրախ
ենք, որովհետեւ մի վայր է օծվել, սրբագործվել, ուր հնչելու է Աստծո
խոսքը»:
Շարունակելով իր հայրական պատգամը՝ Առաջնորդ Սրբազանը բարեպաշտ ղարիբջանյանցիներին
շնորհավորանքի խոսք ասաց եւ, ի մասնավորի բարերարի հոգու հանգստության
համար, աղոթք առաքեց առ Բարձյալն Աստված, ինչպես նաեւ երախտիքի ջերմ
խոսքեր ուղղեց Տոնոյանների ընտանիքին:
Սրբազան արարողակարգին ներկա էին բարերարի որդիները, համայնքապետ Մանվել
Պողոսյանը, հանրակրթական դպրոցի տնօրեն Վաղարշակ Յայլոյանը, հյուրեր,
եւ մեծաթիվ ղարիբջանյանցիներ:
Վերջում նորաօծ Ս. Հոգի եկեղեցում կատարվեց Ս. մկրտություն: Սուրբ
խորհրդով Աստծո որդեգիրներ դարձան բարերարի թոռնիկները: Ապա եկեղեցու
բակում, Տոնոյանների ընտանիքի կողմից, կատարվեց մատաղօրհնություն:
ԱԼՎԱՐԴ ԿԱՂԶՎԱՆՑՅԱՆ
ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՆԵՐԸ՝ ԳԵՎՈՐԳ ՂԱԶԱՐՅԱՆԻ
>>>
|
|